Gayrimenkul SertifikasıRehberi
İnşa edilmekte olan gayrimenkul projelerinin belirli bağımsız bölümlerini veya alan birimlerini temsil eden, menkul kıymet niteliğinde sermaye piyasası aracı hakkında kapsamlı bilgiler.
Gayrimenkul sertifikası, inşa edilmekte olan bir gayrimenkul projesinin belirli bağımsız bölümlerini veya bu bölümlere karşılık gelen alan birimlerini temsil eden, menkul kıymet niteliğinde bir sermaye piyasası aracıdır.
Bu sertifikalar, bireysel ve kurumsal yatırımcılara bir gayrimenkul projesine doğrudan ortak olmadan, küçük tutarlarla yatırım yapma imkânı sunar. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerine tabi olan gayrimenkul sertifikaları, güvenli ve şeffaf bir yatırım ortamı oluşturmayı hedefler.
Gayrimenkul sertifikaları, geleneksel konut yatırımı modelinin yüksek giriş maliyetlerini aşmak ve küçük yatırımcıların da gayrimenkul projelerine katılımını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.
Bölünebilirlik
Bir dairenin tamamını satın almak yerine, o dairenin örneğin 1 m²'sine karşılık gelen sertifikayı almak mümkündür.
Borsada İşlem Görebilirlik
Sertifikalar, Borsa İstanbul'da alınıp satılabilir. Böylece yatırımcılar likiditeye kolay erişim sağlar.
Yasal Altyapı
SPK'nın VII-128.2 sayılı "Gayrimenkul Sertifikaları Tebliği"ne dayanarak düzenlenir. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) nezdinde kaydi olarak saklanır.
| Özellik | Geleneksel Gayrimenkul | Gayrimenkul Sertifikası |
|---|---|---|
| Yatırım Tutarı | Tüm daire satın alınır | 1 m² bile alınabilir |
| Likidite | Likiditesi düşüktür | Borsada işlem görür |
| Sermaye Gereksinimi | Tek seferde büyük sermaye gerekir | Küçük birikimlerle yatırım yapılabilir |
| Alım-Satım Süreci | Satış süreci uzun, masraflıdır | Tek tıkla alım-satım yapılabilir |
| Yatırım Yönetimi | Yatırım pasiftir | Aktif fiyat takibi ve strateji uygulanabilir |
İhraç Aşaması
Değerleme raporu, izahname hazırlığı ve SPK onayı
Satış ve Borsa İşlem
Halka arz ve Borsa İstanbul'da işlem görme
Yatırımcı Tercihi
Asli edim (konut alma) veya tali edim (nakit alma)
İtfa ve Kapanış
Proje tamamlandığında sertifikaların itfası
| Özellik | Asli Edim | Tali Edim |
|---|---|---|
| Hedef | Sertifikalarla konut/bağımsız bölüm almak | Sertifikaları nakde çevirmek |
| Ne zaman kullanılır? | Belirli sürede yeterli sertifikayla başvuru | Asli edimi kullanmayan yatırımcılar için |
| Süreç | Tapu devri veya satış vaadi sözleşmesi | Projedeki satışlardan elde edilen nakit |
| Ek koşul olabilir mi? | Şerefiye farkı ödenebilir | Oransal dağıtım yapılır |
Bireysel Yatırımcılar
Küçük birikimlerle büyük projelere katılmak isteyenler
Kurumsal Yatırımcılar
Portföylerinde çeşitlilik ve sabit getiri arayanlar
Kamu Kurumları / Müteahhitler
Finansmana erişimi kolaylaştırmak isteyen ihraççılar
SPK Koruması
SPK onaylı izahname hükümleri doğrultusunda korunur
Düzenli Raporlama
Projenin gidişatı hakkında 6 aylık aralıklarla yatırımcı raporları ile bilgilendirilir
Edim Hakları
Asli veya tali edim hakkını kullanabilir
Cezai Şart Hakkı
Proje gerçekleşmezse cezai şart + itfa bedeli alma hakkına sahiptir
Yatırımcı Toplantısı
Gerekirse yatırımcılar toplantısı ile projeye yön verebilir